In juni 2023 bestaat Zwem- & Waterpolovereniging De Futen 84 jaar. In al die jaren is er heel wat gebeurd en veranderd binnen de vereniging, maar altijd zijn zwemmen en waterpolo een onlosmakelijk onderdeel van de activiteiten gebleven.
Voor de oprichting van AZ & PC De Futen moeten we dus terug naar het jaar 1939. Twee citaten geven het beste weer hoe de vereniging tot stand kwam. Het eerste is van de heer Boelhouwer (lid van verdienste), het tweede komt uit de notulen van de oprichtingsvergadering.
“Het was in het oude Poelbad de gewoonte behoorlijk wat tijd op de kant door te brengen. Die tijd bracht je dan door met een groepje geestverwanten, dat vrijwel steeds dezelfde samenstelling had. Er werd dan over allerhande zaken gesproken. Zo kwam ook het waterpolo ter sprake. De heer Koolhaas stelde voor eens een wedstrijd te organiseren. De meesten van ons waren volkomen onkundig van deze edele sport. Niettemin werd het voorstel met enthousiasme begroet. Er werd contact opgenomen met de zwemvereniging van het Oosterbad in Aalsmeer-Oost. En zo werd er een wedstrijd vastgesteld op 20 juni 1939. Je begrijpt dat we dik ingemaakt werden. Maar we hadden het overleefd en waren bovendien zo door het waterpolo gegrepen, dat we prompt na afloop op het grasveldje voor het zwembad tot oprichting van een polo-club overgingen.”
“Na een enigszins primitieve bestuursverkiezing werd na onderling overleg aan de Vereniging de naam ‘Futen’ gegeven. De contributie werd gesteld op fl 2,50 per seizoen. Tevens werd besloten dat de Commissie van Materieel samen met de Penningmeester van de geïnde gelden een polobal zou aanschaffen. En daarmee was de vereniging ‘geboren’.”
Jaren veertig
Ondanks de bezettingsjaren groeide de vereniging gestaag en werd wedstrijdzwemmen in het programma opgenomen. Het harde trainen bij de waterpoloërs zorgde voor resultaat, want reeds in 1941 werd het eerste herenteam kampioen van kring Amsterdam en twee jaar later kampioen van de noordcompetitie B-afdeling K.N.Z.B. De vereniging groeide zo snel dat een tweede en derde herenteam en een jeugdzevental gevormd konden worden, en ook de zwemploeg mocht de nodige nieuwelingen begroeten.
De vrouwen konden bij deze ontwikkelingen niet achterblijven. Begin jaren vijftig ontstond er steeds meer animo voor dameswaterpolo, waardoor een leukere, betere competitie ontstond. Het vinden van trainingsruimte bracht echter de nodige problemen met zich mee.
Het zwembad in de Poel (Poelbad) werd in de hongerjaren 1944-45 afgebroken en Amstelveen kwam zonder zwembad te zitten. De oplossing werd gevonden toen een gedeelte van de Bosbaan van de gemeente Amsterdam kon worden gehuurd. In de winter werd het zwembad gebruikt aan de Heiligeweg in het centrum van Amsterdam. Pas in 1951 besloot de gemeente Amstelveen een nieuw openluchtzwembad te bouwen. Het ‘natuurbad’ kwam aan de rand van de Poel te liggen, de Poeloever. In 1967 werd het binnenzwembad het Keerpunt in gebruik genomen.
Jaren zestig
Bij het wedstrijdzwemmen waren de Futen begin jaren zestig zeer succesvol. Er werd zelfs internationaal gezwommen. Grote namen als Gretta en Ada Kok, Jopie Troost en Erna Loskamp zwommen in die jaren voor de Futen. Later in de jaren zestig werd er een discipline bij de Futen gestart die nu helaas niet meer bestaat bij ons: het schoonspringen. De bondscoach uit die tijd, Harry Meelhuisen, werd gestrikt om het schoonspringen bij de Futen op te starten. Met succes: binnen enkele jaren stond er een groep springers en springsters die deelnamen aan wedstrijden op hoog niveau.
Het streven was de beste vereniging in Nederland op het gebied van schoonspringen te worden. Midden jaren zeventig was het niveau zo hoog, dat er internationale trainingskampen en wedstrijden werden georganiseerd. Edwin en Daphne Jongejans zijn de bekendste springers die in deze tijd uitkwamen voor de Futen.
Natuurlijk moet het elementair en diplomazwemmen niet worden vergeten. De Futen hebben er altijd veel belang aan gehecht dat kinderen op jonge leeftijd al goed leren zwemmen (toen nog alleen diploma’s A en B). Voor de jeugd die meer dan het elementaire zwemmen wilde leren bestond de mogelijkheid door te stromen naar het diplomazwemmen. Daar leerden zij de basisbeginselen van de wedstrijdzwemsport, waterpolo en reddingszwemmen, waarna ze na een afgelegd examen een diploma ontvingen.
Jaren 90 tot heden
Heden ten dage zijn de Futen de grootste zwemvereniging in Amstelveen. Naast trainingsarbeid staat ook gezelligheid hoog in het vaandel. Dat vormt het uitgangspunt voor diverse activiteiten. Bij het waterpolo zijn er drie herenteams. Ook de jeugd is goed vertegenwoordigd met teams in de leeftijden van 9 tot 16 jaar.
Na een terugval in het begin van de jaren negentig gaat het nu uitstekend met het wedstrijdzwemmen. Er is veel jeugd in deze zwemtak vertegenwoordigd en de slogan ‘wie de jeugd heeft, heeft de toekomst’ gaat hier zeker op. Tevens is er een groep Masterzwemmers, die in landelijke wedstrijden grossiert in medailles. Op de jaarlijkse huldiging van Amstelveense sportkampioenen staat er steevast een aantal Futen Masterszwemmers op het podium.
Ook het elementair en diplomazwemmen is binnen de Futen nog steeds belangrijk. Er is een enthousiast en gediplomeerd team van ervaren zweminstructeurs en kader. Ieder jaar zwemmen bij de Futen veel kinderen af die dan trots met hun zwemdiploma op zak aan het wedstrijdzwemmen of waterpolo beginnen.